Udalaren eta gazte asanbladaren arteko harremana eten dela esan du Lekeitioko Udalak
“Udalak betidanik egin du bat gazteen beharrizanak asetzeko gaztetxe baten premiaren aldarrikapenarekin. 2011an, udal berria eratu eta gutxira, hasi zen udalaren eta gazte asanbladaren arteko harremana gai horren harira. Gazte asanbladak denbora askoz esku pribatuetan egon zitezkeen azpiegitura ezberdinak aztertu ostean, espazio publikoren bat egon zitekeen aztertzeko eskaria egin zuen”.
Udalaren eskuetan dauden espazio eta baliabideak “urriak” direla dio udalak. “Baina, udalak, eliza atzeko gasolindegi zaharra aztertu zuen aukera moduan. Hori erabilgarri egon bitartean, gazteguneko solairu baten erabilera laga zitzaien”. Azkenean, “arazo ezberdinak tarteko”, gasolindegiaren aukerari ezetza eman zion gazte asanbladak.
“Abendua heldu eta Udalak oraindik ezin izan zuen agindutakoa bete eta gasolindegia Gaztetxe bezala utzi. Orduan, bide horren antzutasuna ikusita eta bide horretatik Gaztetxerik lortuko ez genuela konturatuta, okupazioaren bidea hartzea ikusi genuen geratzen zitzaigun aukera bakar bezala”, azaldu dute Gazte Asanbladakoek.
Errealitate horren aurrean, 2013an, gazte asanbladako kideek fraileen eraikin okupatu zuten, eta han gaztetxearen premia aldarrikatu zuten. “Udalak hasieratik eskaini zuen bitartekaritza lana, fraile eta asanblada elkar ulertzeko”. Fraileen aldetik ostera, negoziaziorako aukerarik ez zela egon gaineratu du udalak. “Eraikina desalojatu egin zen”. Eraikina husteko, Ertzaintza bertaratu zen.
“Alternatiba falta” ikusita, udalak Gaztegunea erabiltzen jarraitzea eskaini zion gazte asanbladari, “behin behineko neurri moduan”. Horrela ba, gaztetxearen proiektua martxan jartzen hasi bitartean, “negoziazio baterako harremana zabalik mantendu” zela gaineratu du udalak.
2013ko abuztuan Abaroa jauregia okupatu zuten gazte asanbladako kideek. “Udala gazte asanbladarekin batu eta gunearen desgokitasunaz hitz egin genuen”. Ustezko desegokitasun hori arrazoitzeko, udalak ondoko arrazoiak eman zituen: “Espazioak ez ditu gutxieneko segurtasun neurriak bermatzen, eraikina makal dago eta konponketak ez ezik, ondare historikoa izanik, zainketa berezia behar du. Horrez gain, Abaroa eraikina zertarako erabili nahi den erabakiko duen herri proiektua martxan dago eta gazteak hor egoteak asko baldintzatuko luke proiektua (lorategia zabaltzearekin abiatuko zena). Gune horren erabilera, herritar guztiek erabaki behar dute udalaren ustez”.
2013an gazte asanbladako kideek fraileen eraikina okupatu zuten; ertzainek desalojatu zuten. 2013ko abuztuan Abaroa jauregia okupatu zuten, udalaren borondatearen aurka
Horren aurrean, alde bietatik “irtenbide bat bilatzeko konpromisoa argi geratu” zela esan du udalak. “Tarte horretan, gazteen aldetik, lorategiaren izkina batean dagoen eraikin txikia bakarrik erabiltzeko konpromisoa hartu zuten”.
2013ko udan, “gaia bideratzeko beharra ikusita”, gaztegunearen eraikina eskaini zion udalak gazte asanbladari, gaztetxe moduan erabiltzeko. “Aukera hori batzertu egin zuen gazte asanbladak”.
“Ezetz esatea erabaki genuen, izan ere, Gazteguneak jada, bai baitzuen erabilera zehatz bat (haur eta gaztetxoen aisialdirako gunea baita) eta ez genuen beste proiekturik oztopatu nahi”, argitu dute.
Ordutik hona, udalaren eta gazte asanbladaren arteko negoziazioa “martxan” egon dela esan du udalak. “2014aren hasieran, alternatiba duin bat eskuratzeko aukera erreala zabaldu zen: alde zaharrean kokatzen den eraikin bat gazteen beharrizanetarako azpiegitura moduan jartzeko akordu batera heltzeko aukera zegoen. Gutxienez 240 metro karratuko espazio zabal bat eskaintzen duen eraikina da hori. Udala jarriko litzateke jabeekiko harremanean bitartekari, bai arduran eta bita proiektuaren berme moduan, eta berak hartuko luke beharrezko konponketak egin eta gunea egokitzeko lana. Izan ere, eraikinak leihoak, ateak eta zorua jarri beharra baitu eta komunak eta argi, kalefakzio zein ur instalazioak egiteke. Printzipioz, beheko solairua erabiltzetik hasiko litzateke prozesua. Beti ere, gazteen proiektuaren garapenaren arabera. Espazio hau prest egon bitartean, gainera. Alternatiba hau bat zetorren ordura arte alde bietatik hartutako konpromisoekin, duina zen, eta alde biak ase zitzakeen“.
2014 hasieran alternatiba duin bat eskuratzeko aukera erreala zabaldu zela diote udal ordezkariek: alde zaharrean kokatzen den eraikin bat gazteen beharrizanetarako azpiegitura moduan jartzeko akordu batera heltzeko aukera egon zen
Horren aurrean, gazteek ezezkoa erantzun zutela dio udalak, “espero ez bezala”. “Abaroako eraikin txikian jarraitzeko asmoa erakutsi zuten”, dio udalak.
Gazte Asanbladaren ustez, leku horrek ez zituen baldintzak betetzen. “Metro karratuak badituen arren, huts-hutsik dagoen pabelloi bat delako, eta ez inondik inora eraikin bat. Horrez gain, erabilgarri jarri ahal izateko obra handia egin beharko litzateke: komunak egin, ura sartu, hormak eraiki, zorua jarri, argiztapena jarri, leihoak jarri eta abar”. Gainera, Alde zaharrean kokatuta egonik, auzokideak hurbilegi dituela eta inguruan ez daukala espazio zabalik, uste dute gazte asanbladakoek kale tarte batean baitago. Epe luzerako berme nahikorik ez duela ere uste dute, jabeek urte batzuetara beste proiekturen bat izan dezaketelako eraikin horrentzat. “Beraz, aukera hori baloratu ostean, Gaztetxe bat martxan jartzeko baldintza egokiak betetzen ez zituela ikusita ez mugitzea erabaki genuen”, argitu dute.
Horren guztiaren aurrean, udalak alternatiba baten beharra konpondu beharreko auzia dela dio. “Gogokoak ez ditugun neurriak hartzera behartuta sentitzen gara, herritar guztien segurtasuna bermatzeko”. Horrela ba, gazte asanbladaren eta udalaren arteko eztabaiden “terminoak aldatzen ez diren bitartean”, harremana etenda geratzen dela gaineratu du udalak. “Eraikin txikian mantentzen diren bitartean, parkerako sarbidea itxi egin dugu (gazteek parkea erabili ahalko dute, gainerako herritar guztien baldintza eta ordutegi berdinean).
Oro har, udalaren iritziz, “auzia bideratzeko aukerak egon dira”, baina Abaroa gunerako aurreikusita dagoen herri proiektuaren gainetik gaztetxea hor kokatzea ez dutela ontzat hartzen diote.
Abaroa eremuaren erabilera zehazteko 2014ko udazkenean parte hartze prozesu herritar bat jarriko du martxan Lekeitioko Udalak. Horren jakitun, eta “prozesua ahalik eta gutxien baldintzatzeko asmoz”, prozesuaren ardatza den jauregia desokupatu zuten gazteek. “Badakigu parte hartze prozesua eremu osoaren ingurukoa dela. Baina argi dago Jauregia dela ardatza. Behin hortik irtenda, uste dugu, baldintza egokiak jarri ditugula prozesu hori garatu ahal izateko”, esan dute. Hala ere, argi utzi dute prozesu horretan herriak erabakitzen duena errespetatuko dutela. “Gainera, herriko eragile bezala prozesuan modu aktiboan parte hartzeko nahia ere adierazi nahi diogu Udalari”.