Joel Buton Lekeitioko eskolapean bere gurdiagaz.
Lea-Artibai eta Mutrikun ere egon da. Pertsonen kontrako minen aurka 1999tik Europa oinez zeharkatzen dabilen Joel Buton aktibista frantsesa San Antolin Egunez ailegatu zen Lekeitiora. Herriko jai nagusia izanik, udaletxea itxita aurkitu zuen eta beraz, egun bat gehiago geratu zen Lekeition bere aldarrikapena udaletxe horretan ere uzteko. Bere gurdia eskolapean utzi eta herria ezagutzen ibili zen Buton, jai giroan murgilduta. Kostako bidea hartu zuen gero, Ondarroara eta Mutrikura joateko.
Hamabost urte daramatza Joel Butonek bidean. 40 urte zituen 1999ko maiatzaren 29an Pariseko Eliseo Zelaitik irten zenean eta bertara itzultzea du helburu urte amaierarako. Euskal Herria zeharkatu eta Nanterantz joko duela azaldu zuen hamabost urtetako ibilaldi luzea Parisen amaitzeko.
Herri, hiri eta lurralde ugari zeharkatu ditu bere egitekoa betetzeko, eta bere bisita erregistratuta uzteagaz gainera, bere egitasmorako sinadurak bildu ditu geldialdia egin duen toki guztietan. Bere asmoa pertsonen kontrako minen aurkako manifestu hori guztia AEBko presidenteari, Barak Obamari, ematea da.
1997an Ginebran sinatutako Otawako Hitzarmenean pertsonen kontrako minak erabili, fabrikatu eta batetik bestera eramateari utziko ziotela adierazi zuten Europako agintariek eta erabaki hori bete egin behar dutela dio aktibista frantsesak. «Nahiko pertsona hil dira jadanik» salatzen du Butonen eta beste asko direla gorputz atalak ebakita dituztenak.
Milaka kilometro
Batez ere, umeen egoerak kezkatzen du aktibista frantsesa. Gertatzen dena «ez da onargarria» dio. Horretarako batzen ditu sinadurak, «basakeria horregaz guztiagaz amaitzeko». Pertsonen kontrako minen ondorioz, 20.000 eta 25.000 pertsona artean daudela oinak moztuta edo hilda gogora ekartzen du Butonek.
50.000 kilometro ditu eginak eta 24 herrialde zeharkatu ditu: Frantzia, Belgika, Holanda, Alemania, Ingalaterra, Eskozia, Irlanda, Estonia, Letonia, Kroazia, Eslovakia, Hungaria, Eslovenia, Grezia, Albania, Txekiar Errepublika, Polonia, Danimarka, Suedia, Norvegia, Italia, Espainia, Portugal eta Euskal Herria.
Hainbat istorio eta pasadizu bizi izan ditu, eta bidaia luze horretan bere gurdia du bidelagun bakarra. Bertan gordetzen ditu bere tresna guztiak, bai eta orain arte bildu dituen sinadura guztiak ere. Gurdi horretan darama zintzilik bere ekintzaren kontakizuna era askotako karteltxoetan jasota. «Ibil ezin dezaketenen mezua daramat» dio euskaraz batek. Hizkuntza askotan zabaldu du mezu bera. Herritarren laguntzagaz herrialde batetik bestera igarotzen denean itzultzen du-eta mezu hori.
Joel Buton aktibista frantsesa Mutrikun.
Jendearen laguntzari esker bizi izan da, era humil batean, eta «pozik» hartzen du entzuteko prest dagoen edonor. Euskal Herrian babestuta sentitu da. Sorbaldan kolpetxoa eman eta aurrera jarraitzeko animoak ematen dizkiotela azaldu du jendea «oso jatorra» dela azpimarratuz.
Azken txanpa
Urte asko eraman ditu bere betekizunean Joel Butonek, baina, emaitza ere emankorra izan da. Gutxi gora-behera 340 mila sinadura batu ditu bai agintari zein herritarrenak ere: herrietako alkateen 2.630 sinadura, polizien 955, gobernadore zibilen 108, Gurutze Gorriko arduradunen 823, presidenteen 6 eta jendearenak 335.955. Lehen ministroekin ere egon da, eta 16k sinatu dute bere manifestua. Erresuma Batuako Tony Blair eta Greziako George Papandreougaz egon dela dio.
Azken tartea geratzen zaio orain, azken pausuak Parisera ailegatzeko. Bere gurdi eta sinadurekin agertuko da Eliseo Zelaira bere borrokaren lehen zatiagaz amaitzeko. Gero, ikusi egin beharko da bere ahaleginak erantzunik duen.
