Lazunarri malekoiaren konponketak Garraitz irlako bisitari kopurua handitu du uda sasoitik hona. Hori dela eta, bisitarien segurtasuna bermatzeko asmoz, sasis betetako bidea garbitu zuen udalak eta hilda zeuden baina, oraindik zutik mantentzen ziren 40 arbola ere erretiratu zituzten. Garbiketa hori baina, behin behineko neurria izan da. Beste arbola erdiak ere laster hil egingo direla aurreikusten du udalak, “lur gutxi dagoelako eta kresalaren eraginez”. Hori dela eta,
Bizkaiko Foru Aldundiagaz lankidetzan, basoa berritzeko
plangintza bat prestatzen ari dira, eman beharreko pausuak zehazteko. “Arbola gehiago sartzea merezi duen edo ez edo ze arbola den landatzeko egokiena aztertuko dugu”, argitu du Koldo Goitia Lekeitioko alkateak.
Garraitz irla, Lekeitioko portutik ikusita.
Aldundiagaz gain,
Atabaka elkarteagaz ere hartu-emonetan dabil udala. Eskualdeko ondare historikoa gordetzeko lan egiten duen elkartea irla balorean ipini nahian lanean ari da, eta euren iritzia ere jakin nahi izan du udalak.
Garraitz 25 proiektua jarri zuen abian Atabakak joan den urtean. Proiektu integrala izango zela azaldu zuten orduan Atabakoek, eta, beraz, Lekeitioko irlako elementu nagusi guztiak berreskuratzea dute helburu. Alde batetik, hainbat sasoitan Lekeitioren defentsarako erabilitako gotorlekua; bestetik, izurriteetan gaixoak babesteko sortutako eraikina, eta azkenik, XVII. mendean frantziskotarren komentua izandakoa. Horrez gain, irlaren paisaia ere bere onera ekartzeko asmoa daukate. «Izan ere, XX. mendearen hasieratik azken urteetara arte irlak zeukan itxura berezia guztiz aldatuta geratu da oraintsu, zuhaitz asko eta asko hil egin direlako edo egoera onean egoteko mantentze lanik ez delako egin», azaldu zuten.
Irlaren egoera aztertuta egingo duten txostenaren arabera erabakiko du udalak irlari zein erantzun eman. Momentuz, beheko aldean dauden arbolak, bizirik daudenez, bertan uztea erabaki dute eta ihartuak kendu.
Garraitz irla, izatez, harkaitz bat zen eta ez zegoen zuhaitzik, 1909an
Adan de Yarzak pinua landatu zuenera arte.