Josune Laka (margolaria): "Abstraktuak dira ikusgai dauden lan guztiak"

2016/05/04

Han eta hemen hainbat erakusketa egin ostean, egunotan, Josune Laka Artetxe (Ondarroa, 1952) margolari ondarrutarraren lanak ikusgai daude Bilboko La Roca jatetxean. Maiatzaren 23a bitartean Bilbora hurreratzen denak 7 Emakume en movimiento elkarteko kideak egindako monotipiak ikusteko aukera izango du.

Bilbon ikusgai dauden hainbat lan. Argazkia: Josune Laka Artetxe

Bilbon erakusketa egiteko aukera zelan sortu zitzaizun? Handik eta hemendik nire lana jende askorek ezagutzen du, eta bertatik deitu zidaten. Zenbat lan jarri dituzu bertan erakusgai? Bi serietan banatuta, azkenaldian sortu ditudan hamalau lan daude erakusketan. Abstraktuak dira ikusgai dauden lan guztiak. Eta serie batean zein bestean zer agertzen da? Sei lanez osatutako serie oso bat zuri-beltzean egindakoa da, eta hor teknika sustratiboa erabili dut. Hau da, hasierako plantxari kentzen-kentzen joan naiz. Teknika horregaz argitasun espazio bat sortu eta argitasuna eman nahi izan diot lanari. Beste zortzi lanekin osatutako seriea, aldiz, koloretan eginikoa da, eta gauzak kendu ordez, gehitzen joan naiz.

Josune Laka margolari ondarrutarra

Monotipien erakusketa ari zara egiten Bilbon. Margolanak sortzeko teknika berezi horrek, zertan datza? Pintura eta grabatze kalkografikoa aldi berean erabiltzen duen teknika da. Egia esan, ez da ohiko eran margotzen. Grabatze baten modura, euskarri bat behar da, plantxa bat, esaterako. Baina, grabatzean ez modura, euskarri leun bat beharrezkoa da, eta horren gainean nahi duzuna egiteko aukera ematen dizu. Zer, esate baterako? Gainean egiteko beharra zeuk nahi duzun era guztietara landu dezakezu: margoekin, pintzelekin, arrabolagaz, eskuekin… Hori dena plantxa gainean eginda duzunean, eta margoa sikatu aurretik, paper berezi bat ipintzen da, eta presioaren bitartez, prentsa edo torkulu bat erabalita, egindako irudia paperean grabatzen da. Hortik lortzen den artelana gainera, bakarra da, eta hori asko gustatzen zait. Teknikak, oro har, zer berezitasun du? Teknika honen berezitasunik nabarmenena kolorea eta ehundura dira. Niri, esaterako, bertan lortzen diren ehundurak asko gustatzen zaizkit. Ehundura horiek sortzeko edozer erabili dezakezu, gainera, trapo zatiren bat, hatzamarrak, makila zati bat, pintzela… metala izan ezik, bururatzen zaizun edozer erabili daiteke. Margolanak beste hainbat tekniketan ere egiten dituzu, baina monotipoak egiten zelan hasi zinen? Teknika desberdinak ikasi eta probatzea oso gustuko dut. Litografiekin luzaroan aritu naiz, eta teknika horretan sakontzeko Donostiako Artelekura joaten nintzen. Litografiako tailerretako batean Don Herbert margolariaren eskutik, litografiaz gain monotipia ezagutzeko aukera izan nuen. Ostean, nire kontura, monotipiekin hasi nintzen, eta teknikagaz aprobak egiten hasi nintzen, Internetetik ikasitakoari esker, batez ere. Gerokoan, berriz, beste ikastaro batzuetan teknikan sakontzeko aukera izan dut.