• Aisia
  • Ekonomia
  • Euskara
  • Gizartea
  • Hirigintza
  • Ingurumena
  • Jaiak
  • Kirola
  • Kultura
  • Orokorra
  • Politika
  • Udala
  • Amoroto
  • Aulesti
  • Berriatua
  • Etxebarria
  • Gizaburuaga
  • Ispaster
  • Lekeitio
  • Markina-Xemein
  • Mendexa
  • Munitibar
  • Mutriku
  • Ondarroa
  • Ziortza-Bolibar
  • Albistea
  • Editoriala
  • Eduki babestua
  • Elkarrizketa
  • Erreportajea
  • Iritzia
  • Kronika
  • Ainara Ruiz Urizar
  • Ainhoa Astarloa Beotegi
  • Aintzina Monasterio Maguregi
  • Aitor Basterretxea
  • Alex Uriarte Atxikallende
  • Ander Makazaga
  • Ane Maruri Aransolo
  • Asier Alkorta
  • David Miragaya Gonzalez
  • Eider Mugartegi
  • Garaia Pagola Urriza
  • Garazi Burgoa Aldarondo
  • Gontzal Mendibe Miguel
  • Ibon Bergara Etxearte
  • Ixua Zubieta Etxebarria
  • Lander Unzueta Lekerikabeaskoa
  • Larraitz Ibaibarriaga Etxaburu
  • Lore Bengoetxea
  • Mikel Reina Barros
  • Naia Arantzamendi
  • Nekane Akarregi
  • Nerea Bedialauneta Alkorta
  • Oihana Cabello Elorriaga
  • Olaia Zabalondo Dominguez
  • ProbaWeb1
  • ProbaWeb2
  • Zaloa Badiola Perez
  • Zaloa Iturbe San Jose
Bilatu
Sartu
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
  • Aisia
  • Ekonomia
  • Euskara
  • Gizartea
  • Hirigintza
  • Ingurumena
  • Jaiak
  • Kirola
  • Kultura
  • Orokorra
  • Politika
  • Udala
  • Amoroto
  • Aulesti
  • Berriatua
  • Etxebarria
  • Gizaburuaga
  • Ispaster
  • Lekeitio
  • Markina-Xemein
  • Mendexa
  • Munitibar
  • Mutriku
  • Ondarroa
  • Ziortza-Bolibar
  • Albistea
  • Editoriala
  • Eduki babestua
  • Elkarrizketa
  • Erreportajea
  • Iritzia
  • Kronika
  • Ainara Ruiz Urizar
  • Ainhoa Astarloa Beotegi
  • Aintzina Monasterio Maguregi
  • Aitor Basterretxea
  • Alex Uriarte Atxikallende
  • Ander Makazaga
  • Ane Maruri Aransolo
  • Asier Alkorta
  • David Miragaya Gonzalez
  • Eider Mugartegi
  • Garaia Pagola Urriza
  • Garazi Burgoa Aldarondo
  • Gontzal Mendibe Miguel
  • Ibon Bergara Etxearte
  • Ixua Zubieta Etxebarria
  • Lander Unzueta Lekerikabeaskoa
  • Larraitz Ibaibarriaga Etxaburu
  • Lore Bengoetxea
  • Mikel Reina Barros
  • Naia Arantzamendi
  • Nekane Akarregi
  • Nerea Bedialauneta Alkorta
  • Oihana Cabello Elorriaga
  • Olaia Zabalondo Dominguez
  • ProbaWeb1
  • ProbaWeb2
  • Zaloa Badiola Perez
  • Zaloa Iturbe San Jose
Bilatu
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Herriak
      • Amoroto
      • Aulesti
      • Berriatua
      • Etxebarria
      • Gizaburuaga
      • Ispaster
      • Lekeitio
      • Markina-Xemein
      • Mendexa
      • Munitibar
      • Mutriku
      • Ondarroa
      • Ziortza-Bolibar
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritziak
      • Kronikak
      • Publirreportajeak
  • Jolastu geugaz!
  • Agenda
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
    • Hitz eta Pitz
  • Agurrak / Eskelak
    • Zorion agurrak
    • Eskelak
  • Zerbitzu gida
  • Bereziak
    • Emakumeak Lerroburura
    • Adimen A.
    • Naturan barrena
    • Euskaldunak Australian
  • Nor gara
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
Sartu
GizarteaIngurumena

Pinudiak gaixotzen hasi dira

Nerea Bedialauneta Alkorta
Amoroto,Aulesti,Berriatua,Etxebarria,Gizaburuaga,Ispaster,Lekeitio,Markina-Xemein,Mendexa,Munitibar,Mutriku,Ondarroa,Ziortza-Bolibar
2018/09/28
Azken hilabeteotan kolore marroi-gorrixka zabaltzen doa pinuz pinu. Eta horren erantzulea banda marroia da. Banda marroia deritzon gaitza kaliforniar jatorria duen pinuei (pinus radiata) kalte handia eragiten ari da. Lecanosticta acicola onddoak eragiten duen gaixotasuna duela urte batzuk agertu zen inguruetan, baina gaixotasunaren gogortasunak gora egin du lur eremu zabaletan, eta urtetik urtera sintomak larriagoak dira. Azken hilabeteotan ezohiko egoera bat gertatu da hedapen azkar bategaz, pinudi asko arriskuan jarriz.
Ihartzen hasitako pinuak

Ihartzen hasitako pinuak

Adituek agertu dutenaren arabera, bandak Gipuzkoatik datoz, eta mendebalderantz hedatzen ari dira bizkortasunez. Lurralderik kaltetuena Gipuzkoa da. Debabarrena ingurua da kaltetuenetariko bat, Urola Kostaren atzetik. Gaixotasunak Bizkaian ere pinudi sail zabalak jota utzi ditu. Ekialdean nabarmenagoak dira kalteak. Lea-Artibai, esate baterako, eskualderik-eta kaltetuenetariko bat da, Durangaldeagaz eta Arratiagaz batera. Oraindik ez dakite ziur zenbat pinudi dauden gaitzak jota, baina kaltea handia da. Bizkaian, esaterako, uztailean egindako azterketa batean 16.000 hektarea inguru zeuden gaixo, pinudien %25a.
Hezetasuna eta tenperatua altua behar ditu onddoak, eta horretatik asko egon da azkenaldian; negua oso hezea izan da, eta uda, berriz, oso epela eta lehorra
Gaitza zabaltzen ari den heinean, kezka ere zabaltzen ari da pinadien jabeen artean. Erakundeak ere arduratuta daude, eta kaltetuekin batera arazoari erantzuna eman nahian dabiltza, baina, gaur-gaurkoz, gaixotasunaren aurrerapena gelditzea zaila da. Munduko herrialde batzuetan lortu bada ere, Zeelanda Berrian, esaterako, oraingoz, ez dago gaixotasuna sendatzea bermatzen duen tratamendu eraginkorrik, ez eta ere gaitzak kaltetu ez dituen zuhaitzak kutsatzea eragozteko botikarik. Gaitzari dagokionez, azken hilabeteotako baldintza klimatologiko aldakorrek eragin nabarmena izan duela uste dute adituek. Hezetasuna eta tenperatura altua behar ditu onddoak, eta horretatik asko egon da azkenaldian; negua oso hezea izan da, eta uda, berriz, oso epela eta lehorra.
Onddoek kaltetuako pinudi bat

Onddoek kaltetzen hasitako pinudi bat

Onddoak, batez ere, euren sasoirik onenean dauden intsignis pinuen baso gazteei eragiten die mozteko txanda iritsi aurretik, eta hazkuntza galarazten dute. Onddoa pinuaren ostoan sartzen da. Zuhaitzaren orriak lehortzen ditu lehendabizi. Gero, hosto guztiak igartzen ditu zuhaitza orririk barik utziz. Azkenik, zuhaitz osoa ihartzen eta gaixotzen da, eta pinua hil ere egin daiteke. Lea-Artibai, Mutriku eta Busturialdeko zuhaitz espezie hedatuena eta nagusiena da pinua, eta baso azalera handia hartzen du. Baina aurreikuspenak betetzen badira, bost urteren buruan pinu landaketa ia guztiak pinuen osasuna erabat kaltetzen duten onddoek jota egongo dira.
Datuak kontuan hartuz gero, ohikoa baino %25 mozketa gehiago egingo dira aurten
Egurraren sektoreak neurriak eskatu ditu pinuen gaixotasunari aurre egiteko, eta bide horretatik, Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako foru aldundiak, basogintza sektoreagaz eta Eusko Jaurlaritzagaz batera lanean ari dira gaixotasuna kontrolatzeko. Pinudietako asko erabat gorritu dira, eta gaitzetik babesteko zuhaitzak moztea erabaki dute askok. Datuak kontuan hartuz gero, ohikoa baino %25 mozketa gehiago egingo dira aurten. Hala, onddoa sektorean eragiten ari den kalte ekonomikoa arintzeko diru laguntza lerroen ezarpena ere egin da. Bizkaiko Foru Aldundiak, esate baterako, 1,4 milioi euroko partida osatu du. Hitzaldia Mutrikun. Kaltetutako zonaldeetako bizlanleei egoeraren berri emateko bilerak ere egiten ari dira. Mutrikun, esaterako, “egoera larriak lur jabeei eta gizarte osoari era bortitzean eragiten diolako” gaiagaz lotutako hitzaldia egingo dute urriaren 11n, 19:00etan, Zabiel kultur etxean. Basogintzarako eredu berriak jakinarazteko berbaldia izango da. “Eslovenia, Suitza eta Alemaniatik datozen hiru hizlari etorriko dira inguru horietako basogintza ereduak azaltzera”. Adierazi dutenez, hitzaldiaren helburua ingurumenari hurbilago dagoen basogintza bat azaltzea, lan gutxiagorekin etekin ekonomikoak ziurtatzea eta eukaliptoa moduko espezieen monokultiboa ekiditzea da, “etorkizun hurbilean gaur egungo egoera penagarrian ez egoteko”. HONEKIN LOTUTA:
  • EH Bildu Bizkaiak mendi publikoen eskumena berreskuratzeko egindako proposamena
  • Pinuak sendatzeko irtebidea

Lea-Artibai eta Mutrikuko albisteak euskaraz, libre eta kalitatez jaso nahi dituzu? Horretarako zure babesa ezinbestekoa dugu. Egin zaitez HITZAkide! Zure ekarpenari esker, euskaratik eginda dagoen tokiko informazio profesionala garatzen eta indartzen lagunduko duzu.

Egin HITZAkide

Azken 3 egunetako irakurrienak

 

 

Asteko albiste garrantzitsuenen buletina jaso nahi?

Buletina barikuetan bidaltzen da, eta Lea-Artibai eta Mutrikuko asteko berri nagusiak biltzen ditu.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 94-684 44 36
  • lea-artibai@hitza.eus
  • Arretxinaga etorbidea, 1 - 48270 Markina-Xemein
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.