Maria Cristina erreginak Ondarroari oparitutako lehoia, turismo bulegoan
1887an Maria Cristina erreginak Ondarroako herriari oparitutako oroigarria bulegoa zabalik dagoen ordutegian bisitatu daiteke. Garaiko kontakizunetan oinarritutako hainbat material ere ipini dute erakusgai.
Azken urteotan Kalare Deuna kofradiako areto nagusiko sarreran egon den lehoia Ondarroako Turismo Bulegora lekualdatzea erabaki dute kofradiako eta udal ordezkariek. Kofradia zegoen eraikina eraisten ari dira egunotan, eta hori baliatuta, “herritar askorentzat hain ezezaguna” den oroigarria toki ikusgarriago batean ipini dute. “Alde batetik, jendaurrean erakusteko altxorra dela iruditzen zaigu eta, bestetik, Kalare Deuna arrantzaleen kofradiatik atera eta Kofradia Zaharrera mugitzeak ere sinbolismoa badaukala uste dugu; ziurrenik hemen egon zen lehoia Kalare Deuna eraiki baino lehen”, esan dute udal ordezkariek.
Ia 2 metroko altuera eta 2 metro pasatxoko zabalera duen karezko oroigarria ikusi nahi dutenek Turismo Bulegoa zabalik dagoen ordutegian egin beharko dute: martitzenetik domekara, 12:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 19:00etara. Gaineratu dutenez, lehoiarekin batera garaiko kontakizunetan oinarritutako hainbat material ere ipini dute erakusgai: besteak beste, Auñamendiko Entziklopedian jasotako pasarte bat eta falua (arraunean eramaten zen txalupa handi bat zen; izaera handiko pertsonak eramateko erabiltzen zen) nolakoa zen erakusten zuen ilustrazioa, Jose Mari Etxaburu Kamiñazpik Ondarroa’ko Abestiak liburuan jaso zituen Tiburtzio Urrosolok egindako bertsoak eta Augustin Zubikaraik Treineru Estropadak liburuan 1887ko irailaren 12an gertatukoari buruz jasotako kontakizuna.
Historia. 1887ko irailaren 12an, Bilboko portuko lanak amaitzear zeudela eta, Maria Cristina Espainiako erregina eta Alfontso haren semea Bilbora etorri ziren azken harria jartzera. Erreginaren aginduz, hamasei gazte ondarrutar joan ziren Bilbora, errege faluan Gregorio Zelaia patroiaren gidaritzapean arraun egin, eta Maria Cristina erregina eta haren gortea Getxotik Portugaletera lehenengo eta gero Bilboraino eramateko.
Erregina eta haren gortea eramateko ontziak urrezko lehoi bat zeukan brankan, eta ondarrutarren arraunketaz “mirestuta”, lehoiaren karezko erreplika bat oparitu zien ondarrutarrei. Lehoi hori Ondarroako hainbat kofradiatan egon da orduz geroztik.