‘Euskararen egoera gaur. Zer diote datuek?’ hitzaldia eskainiko dute Ondarroan
Uemak antolatutako hitzaldi ziklo bat da eta martxoan Lekeition eta Markina-Xemeinen ere helduko da; martxoaren 14an eta 15ean, hurrenez hurren.
Euskararen egoera gaur. Zer diote datuek? hitzaldia eskainiko du Iñaki Iurrebasok eguenean [otsailak 8] 18:00etan Kofradia Zaharrean. Udalak, Uemagaz elkarlanean antolatu du saioa. Hitzaldi ziklo bat da eta martxoan Lekeition eta Markina-Xemeinen ere helduko da; martxoaren 14an eta 15ean, hurrenez hurren.
Iurrebaso Uemako ikerketa teknikaria da eta doktore-tesia aurkeztu zuen 2023ko otsailean. Tesian, hainbat ideia giltzarri plazaratu zituen, euskararen benetako egoera zein den jakiteko eta diagnostiko zehatzagoa osatzeko; azken hilabeteotan, ideia horiek ari da zabaltzen herriz herriko hitzaldietan. Besteak beste, Iurrebasok dio “funtsezkoa” dela hiztunen hizkuntza-gaitasunari erreparatzea: zein hizkuntza hitz egiten duten ondoen, zenbateko erraztasuna duten batean eta bestean… Iurrebasoren tesiak hankaz gora jartzen ditu euskalgintzak eta erakundeek azken urteetan erabili dituzten diskurtso batzuk eta bide berriak proposatzen ditu.
“Erabilera, tranmisioa, hizkuntza-bilakaera eta hizkuntzek duten nagusitasuna kontuan hartuta, euskara minorizazio gorriko egoeran dago”
“Euskararen ezagutzari begiratu izan diogu betidanik, baina argi dago ezagutzaren eta erabileraren arteko aldea handia dela eta areagotuz doala. Zergatik? Euskaldunen profila aldatzen ari da. Hezkuntzaren ondorioz, gero eta herritar gehiagok daki euskaraz, baina horietako askorentzat ez da lehen hizkuntza, ezta ohiko hizkuntza ere. Kontzientziarik ezean, horrek eragin handia du gero erabileran”.
Horregatik, Iurrebasoren arabera, gakoa da hizkuntza-gaitasunari behatzea, askotan esan izan denaren kontra bereziki ahul baitago euskara hizkuntza-gaitasunean. “Erabilera, tranmisioa, hizkuntza-bilakaera eta hizkuntzek duten nagusitasuna kontuan hartuta, euskara minorizazio gorriko egoeran dago”. Iurrebasok aztertu dituen adierazleek gertuago erakusten dute hizkuntza heriotza-egoera batetik balizko elebitasun orekatu egoera batetik baino.
Uemari garrantzitsua iruditzen zaio “euskararen biziberritzerako ezinbestekoak” diren gako horiek ezagutaraztea, eta horretarako Iurrebasoren hitzaldi zikloa antolatu du. Era berean, udalerri euskaldunetako euskara teknikarientzat eta udal ordezkarientzat ere antolatu du aurkezpen sakonagoa Uemak. Hitzaldiez gain, Iurrebasoren tesiko gakoak ezagutarazteko eta zabaltzeko beste zenbait ekimen ere ari da prestatzen Uema, zenbait eragilerekin.
