Gernikako beste merkatua, mataza berri bat hariari
Berrehun urte inguru daroaz Gernikako merkatuak martxan. Hasiera batean Ajangizko merkatua izan zena, Ajangiz zen Errenterin egiten bait zen Gernikako merkatua.
Gutxitan eten da merkatuaren haria. Seguruenik gehiago ere izango ziren hainbeste urtetan, tartean mundu gerrak, karlistadak eta abar egon diren historia luzean. Baina denon burura oso arin datorkigu 37ko bonbaketaren osteko garaia. Herri guztia txikituta merkatu astelehen batean, historiako haria etenda geratu zen.
Gerora jarraitu izan du. Gerra galduta, berrogei urteko diktadura espainiarra eta gero ere merkatuak bere bidea egin zuen. Beste ibilbide luze bat XXI. mendeko aurtengo etenaldira heldu arte. Gernikako merkatuak, arnasa hartzeko edo, mende bakoitzeko eten bat edo izaten du. Bada aurtengo udaberrian eman da mendeko etenaldia.
Hilabeteko etenaldi behartua izan da. Halako gauzak normalean egiten diren bezala eginda gainera. Astelehenean ez dago merkaturik eta kitto. Berdin dio betiko merkatuko salerosketa «oinarrizko zerbitzu» izatea, hau da, jatekoen ingurukoa. Goikoek ezetz erabaki zuten, edo zuen; auskalo.
Eten zen haria hilabetez, baina alboko hari bat sortu zuen merkatuak, bi mende pasa baino denbora gehiagoan orain arte egin denari jarraituz, filosofiaz eta hitzez: Baserritik Gernikara.
Hori da merkatua, baserritik Gernikara goazen baserritarrak bertako eta inguruko herritarrei jateko osasuntsu, fresko, garbia eta alde bientzako prezio duinean eramateko astero egiten dugun bidea.
Sasoiak sasoi eta merkatura joateko debekuari izkin eginez, zeharkako bidea hartu zuen merkatuaren atal batek, bide birtuala. Baserrietatik Gernikako etxeetara konfinamenduko garai estuenetan; Bizisare elkartea lagun, bai etxera, bai hortarako egokitutako lokalera bila joanda egoera zertxobait baretu zenean.
Orain, hurrengo egunean zer gertatuko den ez dakigun honetan, hor daude bi merkatuak; betiko merkatua astelehenero, gero eta gutxiago, gero eta nagusiago den baserritarron merkatua. Gure elikagaien Amazon txikia den merkatu birtuala, non astero-astero bertoko elikagaiak erosi daitezkeen.
Hari luzeari, mataza berria gehitu guran gabiltza baserritarrok herritarron zerbitzura.