Bilatu
Sartu
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
Bilatu
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Herriak
      • Amoroto
      • Aulesti
      • Berriatua
      • Etxebarria
      • Gizaburuaga
      • Ispaster
      • Lekeitio
      • Markina-Xemein
      • Mendexa
      • Munitibar
      • Mutriku
      • Ondarroa
      • Ziortza-Bolibar
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritziak
      • Kronikak
      • Publirreportajeak
  • Agenda
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
    • Hitz eta Pitz
  • Agurrak / Eskelak
    • Zorion agurrak
    • Eskelak
  • Zerbitzu gida
  • Bereziak
    • Emakumeak Lerroburura
    • Adimen A.
    • Naturan barrena
    • Euskaldunak Australian
  • Nor gara
  • Hitzakide
    • izan HITZAKIDE
    • Sartu Hitzakide atalera
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
Sartu

Mundu modernoko arazoak

zutabegilea Jon Garatxena
2025/05/01

Ozeano Atlantiko osoa 6-8 ordutan zeharkatzea normalizatu dugu. Dudarik gabe aurrerapen itzela izan da. Animalia gutxi egongo dira hori egiteko gai direnak, hegaztiren batek agian egin ahalko luke. Kontua da ez dela erabaki inteligentea hiltzeko probabilitate handia baitago, horregatik oso arraroa da adibidez, hemen Ameriketako hegazti bat ikustea. Badaude kasuak, baina gutxi.

Espezieak ere beraien artean desberdinak dira. Leku bakoitzeko espezieek beraien bide ebolutiboa jarraitu dutelako beraien artean nahastu gabe, ez dute kontakturik izan.

Bilbotik Madrilera hegazkinez azkarrago heldu zaitezke Gernikatik Bilbora trenez baino, ez al da ikaragarria hori? Argi dago inoiz baino konektatuago eta hurbilago gaudela.

Baina honek baditu bere arriskuak ere, eta adibidez, ekosistemei ez die mesede askorik egin. Hartu 5 minutu eta begiratu zure ingurunera, zenbat espezie exotiko ikusi dituzu? Eukaliptoak, pinuak,…

Hemen beste lekuetako espezieak ikustea ere inoiz baino errazagoa da, asko ez dira kaltegarriak baina beste askok izaera inbaditzailea daukate gainera. Eta hor daukagu gaur egun ekosistemen kontserbaziorako erronka handienetako bat: espezie exotiko inbaditzaileen erradikazioa.

Uste baino errazagoa da ekosistemara espezie exotiko bat sartzea. 

Adibidez: imajinatu maskoten denda batera goazela, eta etxerako dortoka bat erosten dugula, Floridako dortoka (Trachemys scripta elegans). Pare bat aste pasatuta, ez dugu jada etxean eduki nahi eta askatu egiten dugu, herriko parkean. Pixkanaka ugaltzen hasten da gehiegizko populaziora heldu arte, eta bertako dortoka espeziea (Emys orbicularis) desplazatzen du.

Edo imajinatu Ipar Amerikan oporretan zaudela; landare bat gustatu zaizu zure etxean jartzeko. Asko gustatu zaizunez, hazi batzuk hartu dituzu etxera eramateko. Etxeko lorategian jarri duzu eta pixkanaka zure ingurunean hedatzen hasi da. 5-10 urteren buruan gehiegizko populaziora iritsi da, espezie autoktono askoren desagertzearen arrazoi izan arte.

Bi kasu hauek benetan gertatu dira, lehenengoa Floridako dortokarena eta bigarrena Baccharis halimifolia landarearena, gure ekosisteman dauden bi espezie exotiko inbaditzaile oso kaltegarriak.

Aski da pertsona batek despiste edo akats bat izatea espezie exotiko inbaditzaile baten propagazioa eragiteko, marra fina da. Horregatik bai, ingurumen hezkuntza inoiz baino garrantzitsuagoa da.

Lea-Artibai eta Mutrikuko albisteak euskaraz, libre eta kalitatez jaso nahi dituzu? Horretarako zure babesa ezinbestekoa dugu. Egin zaitez HITZAkide! Zure ekarpenari esker, euskaratik eginda dagoen tokiko informazio profesionala garatzen eta indartzen lagunduko duzu.

Egin HITZAkide

Azken 3 egunetako irakurrienak

 

 

Asteko albiste garrantzitsuenen buletina jaso nahi?

Buletina barikuetan bidaltzen da, eta Lea-Artibai eta Mutrikuko asteko berri nagusiak biltzen ditu.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 94-684 44 36
  • lea-artibai@hitza.eus
  • Arretxinaga etorbidea, 1 - 48270 Markina-Xemein
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.