Bilatu
Sartu
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
Bilatu
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Herriak
      • Amoroto
      • Aulesti
      • Berriatua
      • Etxebarria
      • Gizaburuaga
      • Ispaster
      • Lekeitio
      • Markina-Xemein
      • Mendexa
      • Munitibar
      • Mutriku
      • Ondarroa
      • Ziortza-Bolibar
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritziak
      • Kronikak
      • Publirreportajeak
  • Jolastu geugaz!
  • Agenda
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
    • Hitz eta Pitz
  • Agurrak / Eskelak
    • Zorion agurrak
    • Eskelak
  • Zerbitzu gida
  • Bereziak
    • Emakumeak Lerroburura
    • Adimen A.
    • Naturan barrena
    • Euskaldunak Australian
  • Nor gara
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
  • izan HITZAKIDE
  • zozketak
  • eskaintzak
  • hemeroteka
Sartu

Zuhaitzen balioa

Esteban Irusta Mallea
2020/10/08

Zuhaitzez inguratuta bizi gara Euskal Herrian. Tropikoan beste ez, baina beste toki askotan baino zuhaitz gehiago ditugu gure inguruan. Zoritxarrez, munduan gero eta zuhaitz gutxiago ditugu.

Esaten dutenez, gaur egun ezagutzen ditugun basamortuak garai batean basoek, oihanek okupatzen zituzten. Eta daramagun martxan, panorama ez doa hobera. Alderantziz, basoen eremua gero eta txikiagoa da: urtero milaka hektareako zuhaiztiak erretzen dira nahita eragindako suteen ondorioz, eta oihanetan egiten ari diren ustiapenak ere hor daude. Kasu hauetan argi dago, batzuen mesedetan egiten direla, nahiz eta gizakiarentzako kaltegarri izan.

Garai bateko baserritarrek ondo zekiten zuhaitzen onurak zeintzuk ziren. Horregatik, baserriak arteen laguntza izaten zuten, haize boladetaz defendatzeko eta bere ezkurrak janari bezala erabiltzeko. Intxaurrondoak ere inguruan landatzen zituzten, beren fruituak estima handikoak izaten baitziren, negu aldian batez ere. Gabonetan, oso ohikoa zen Euskal Herriko eskualde askotan hain preziatua zen intxaursaltsa jatea. Gereziondo eta pikondoak ere ez ziren baserritik oso urruti egoten. Hurritzak ere nonnahi aurkitzen ziren. Oso estimatua zen beste zuhaitz bat gaztainondoa zen, negualdian batez ere. Gaur egun gaztainadi gutxi daude gure artean, ia bat ere ez; gaixotasun batek desagerrarazi egin zituen. Baina handik edo hemendik lortuta, gaztaina janak ez dira galdu. Pagoak eta haritzak ere hor daude. Horiek basoetan zeuden gehien bat, baina beren fruituei ere probetxua ateratzen zieten.

Toki askotan, udazkenean, txerriak ezkurdietara bidaltzen zituzten, haritzaren, artearen eta hauen familiakoak diren zuhaitzen fruitua jatera. Lehenbiziko egunetan, baserri bakoitzeko txerriei bere txabola zein zen irakatsi ondoren, han uzten zituzten uzta amaitu arte.

Zuhaitzen ustiapena ez da hor bukatzen. Izan ere, euren egurra eraikinak, ikatza, etxeko sua eta beste hainbat gauzetarako erabili izan da eta erabiltzen da. Dena dela, zuhaitzek askoz gehiago ematen dute. Eurek ematen digute hain beharrezkoa dugun oxigenoa, eta xurgatu egiten dituzte kaltegarri diren karbono oxidoa eta atmosferan dauden hauts eta beste partikula asko. Atmosfera garbitzeko lana egiten dute, baita hotza eta beroa baretu ere. Eta euri zaparradak egitean, zorua defendatzen dute, erosioa gutxituz. Hegaztien, txorien eta hainbat izaki bizidunen egoitza ere badira.

Hori guztia jakinda, ez da samurra ulertzea han eta hemen egiten diren mozketak eta inausketak. Baina badagoz beraiengandik oso urruti nahi dituztenak, ez herri barruan. Gaur egun ere, hirien eta herrien alde ederrenak zuhaitzen inguruak dira.

Lea-Artibai eta Mutrikuko albisteak euskaraz, libre eta kalitatez jaso nahi dituzu? Horretarako zure babesa ezinbestekoa dugu. Egin zaitez HITZAkide! Zure ekarpenari esker, euskaratik eginda dagoen tokiko informazio profesionala garatzen eta indartzen lagunduko duzu.

Egin HITZAkide

Azken 3 egunetako irakurrienak

 

 

Asteko albiste garrantzitsuenen buletina jaso nahi?

Buletina barikuetan bidaltzen da, eta Lea-Artibai eta Mutrikuko asteko berri nagusiak biltzen ditu.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 94-684 44 36
  • lea-artibai@hitza.eus
  • Arretxinaga etorbidea, 1 - 48270 Markina-Xemein
  • Publizitatea
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.