Lea-Artibai eta Mutrikuko 25.856 biztanle zeuden deituta botoa ematera
Zazpi hilabetetan bigarren Espainiako Gorteetarako Hauteskundeak egin dira. Hemen apirileako hauteskundeetako emaitzen balorazioa, hautagaien zerrenda eta alderdi politikoek Madrilerako dituzten asmo orokorrak.
Hauteskunde egun bateko boto zenbaketa, Markina-Xemeinen. Espainiako Gorteetarako hauteskundeak egingo dituzte gaur [azaroak 10]; zazpi hilabetean bigarrenak. Apirilaren 28ko emaitzekin ez dute Espainian gobernurik osatzea lortu. PSOEk eskuratu zituen boto gehien orduko hartan, eta Pedro Sanchezek ez zuen gobernurik eratu. Izan ere, ez zen beste alderdi politikoekin akordioetara iritsi.
Lea-Artibain eta Mutrikun, 25.856 biztanlek eduki dute botoa emateko eskubidea. Lea-Artibain, hain zuzen, 21.623 herritarrek eman ahal zuten botoa, eta 4.233 biztanlek Mutrikun.
Apirileko emaitzen irakurketa. Orain dela hiru urteko emaitzekin alderatuta, apirileko hauteskundeetan alderdi abertzaleek gora egin zuten Lea-Artibain eta Mutrikun. EAJ izan zen alderdirik bozkatuena, boto gutxi batzuengatik; jeltzaleak 7.520 botogaz nagusitu ziren, eta EH Bilduk 7.335 boto eskuratu zituen.
Hirugarren alderdi bozkatuena, 2016an legez, Elkarrekin Podemos izan zen. Nabarmentzekoa da apirileko hauteskundeetan EH Bildura bueltatu zirela orain hiru urteko hauteskundeetan Elkarrekin Podemosera joandako boto asko eta asko.
Lurraldez lurralde gertatu modura, parte hartzea nabarmen igo zen. Lea-Artibain, 2016. urtean %33,13ko abstentzioa edukitzetik aurtengo apirilean %24,25era jaitsi zen.
Hautagaiak. Koalizio abertzaleko Senaturako zerrendan bigarrena da Edriga Aranburu lekeitiarra; lehenengoz aurkeztu da Espainiar Gorteetarako hauteskundeetara.
EAJren zerrendetan hautagaitza errepikatuko dute Idoia Sagastiabal lekeitiarrak, eta Joseba Agirretxea eta Maria Dolores Etxano ondarrutarrek. Gipuzkoako Kongresurako zerrendaburua da Agirretxea, eta Bizkaitik Kongresurako bigarrena da Sagastizabal. Senaturako jeltzaleen bigarren hautagaia da Etxano. Agirretxeak eta Sagastizabalek kargua berretsi zuten apirilean. Eta Maria Dolores Etxano ondarrutarrak senatari izaten jarraitu zuen.
Oraingoan ere, lortutako eserleku horiek eta gehiago eskuratzeko nahia eta asmoa agertu dute bateko zein bestekoek. Hemen alderdi politikoen asmoak:
- EH Bilduk dio euskal herritarren eskubideak defendatzera joango direla Madrilera, eta pertsonak zaindu eta bizitza duinak eraikitzeko konpromisoa hartu du: «Herritarren beharrei erantzungo dien politiken aldeko hautua egiten dugu oraingoan ere, gure herriko gehiengo sozial langileari ongizate soziala eta eskubideak bermatuko dizkien eredua lortze aldera».
Euskal herritarren lehentasunak, enplegua, pentsioak, berdintasuna, hezkuntza, ekologia edota etxebizitza duina direla diote, eta hori dela Madrilen argi zabalduko duten mezua. Euskaldunen bizi kalitateari eragiten dioten kezka eta gaiak eramango dituzte Madrilera, «euskaldunen eskubideak zabaltzen dituzten eta ongizatea hobetzen duten politikak martxan jartzeko». - EAJk, berriz, Bizkai, Araba eta Gipuzkoa «portu onera» eraman nahi ditu. Hala, autogobernuaren mehatxuei eta estatuaren zentralizazio nahiei aurre egiteko lan egingo dutela adierazi dute behin baino gehiagotan. Espainiako erakundeen «egonkortasuna» mantentzea, «Euskadi eta autogobernua» defendatzea eta estatuko erakundeekin hitz egiten jarraitzea dira alderdi jeltzalearen asmo nagusiak. Euskal autogobernua defendatzeko, «Madrildik zuzenduko ez duten ahots propio bat izatea» beharrezkoa dela diote.
- Elkarrekin Podemosek orain zazpi hilabeteko helburu berak finkatu ditu. «Botoa kontzentratu behar dela deritzo alderdiak, «erregimenaren tapoiari pultsua eutsi diezaiokeen beso bakarra dagoelako», eta beso hori Elkarrekin Podemos dela diote.
