Sierpe umeen taldea, jarraipena ziurtatzeko
Lekittoko Deabruak taldeak Euskal Herriko lehenengo umeen taldea aurkeztuko du ekainaren 30ean, San Pedro Txiki egunean. Diotenez, "betidanik" izan dute umeen taldea sortzeko gogoa, eta orain arte ez dituzte baldintza egokiak izan taldearen desira egi bihurtzeko. Aurrera begira, pausoak «ondo eta sendo» eman nahi dituzte.
Biziraupena belaunaldi berriek ematen dute, eta deabruek deabrutxoak behar dituzte bizirauteko. Denok duguna barnean. Hori da, Lekittoko Deabruek egin dutena, umeen taldea sortu dute. Sanjoanetan hamahiru urte bete dira Lekittoko Deabruak sortu zirenetik, eta diotenez, “betidanik” izan dute umeen taldea sortzeko amets hori. Desira hori egi bihurtuko dute ekainaren 30ean.
Umeak beti egon dira Lekittoko Deabruen inguruan, izan taldeko kideetakoak, ingurukoak edota ikuskizunak egiten dituzten herrietakoak. “Taldea egonkortzen joan den heinean, eta batez ere Katalunian izan ditugun esperientzietatik tiraka, beharrezkoa ikusten genuen umeei begira jauzi bat egitea”. Azken batean, harrobia osatzen ari dira, eta horrek “jarraipen zuzen bat bermatuko luke”. Kataluniako herri askotan kulturala den bezala, Lekeition ere Lekittoko Deabruekiko “zeozer berezia” dagoela sentitzen dute. Hau da, aurrerapauso bat emateko baldintzak ikusi dituzte.
Katalunian “askotan” aurkitu izan dira umeen correfoc-ekin: “Bertan zerbait kulturala da, eta mantentzeko eta indartzeko lan egin behar da, eta hori posible izateko, ume eta gazteen harrobia zaindu beharra dago”. Hau da, haien ametsa da nagusi batek taldea edozer gauzagatik uzten duenean, hurrengo belaunaldi batek ordezkatzea, dagoeneko taldea zer den ondo jakin badakienak.
Duela urtebete luze inguru hasi ziren ideia gauzatzeko estrategia “serio” lantzen. Erreferentziak Kataluniakoak izan dituzte, baita bidelagun ere. Orain arte hilean behin elkartu izan dira, domeketan, eta horrez gain, Gabonetan umeentzako piroteknia tailerra antolatu izan dute: “Azken batean, piroteknia gehien erabiltzen den sasoietako bat dira Gabonak. Petardoen arriskuen inguruan hitz egiten dugu, baita haiek segurtasunez erabiltzeari buruz ere”. Erabateko arrakastatsuak izan dira orain artekoak; mugak jarri behar izan dituzte izen emateetan, ondo kudeatu ahal izateko. Hain zuzen ere, taldetik hasieratik argi izan dute pausoak “ondo eta sendo” eman behar zituztela. Su artifizialik bota barik.
Lekeitiotik kanpo ere nabaritu izan dute bultzada umeen artean: “Hasiera batean, beldurtu egiten dira, oso ikusgarria delako, baina ikusten dutenean ez duela ezer egiten, eta lehendabizikoa gure artean sartzen denean, beste asko etortzen dira gure ingurura”. Hastapenetan, 8 eta 16 urte bitarteko inguruko umeez inguratu dira, taldeko kideen seme-alabak eta haien lagunen bat edo beste. Hogei ume dituzte momentuz, gehiagorik ez: “Lekeition ume piloa ditugu, ateratzen garen bakoitzean erantzun bikaina ematen dutenak, eta horregatik, hasieratik publiko egiteko ikara puntu bat geneukan”.
Inbertsioa
Zuhurtzia izan da nagusi, errazena kontrakoa izango zenean. Nagusien txapel bera jantzi nahi izan diete, hau da, federazioaren bitartez lan egin, seguruekin eta bestelako babes eta segurtasun neurri guztiekin. Esate baterako, 6 urteko anai-arreba bi dituzte, eta ezingo dute astelehenekoan parte hartu, federazioak gutxienez 8 urte izatea eskatzen duelako.
Jantzi eta material bereziak erosi behar izan dituzte: “Umeen arropak gureak baino politagoak dira”. Lekittoko Deabruentzat ere haien etorkizuna bermatzeko inbertsio bat izan da hori: “Gure inguruko umeek asko lagundu digute hasieratik; herririk herri gurekin etortzen dira, eta edozertan laguntzeko prest daude, esaterako, batzuetan haiek egoten dira merchandisinga saltzen”.
Umeak ere prozesuaren parte izatea nahi izan dute. Domeketan elkartzen zirenean, pauso txikiak ematen zituzten; egun batean maskarak sortu eta hurrengoan margotu. Baina, batez ere, segurtasunaz hitz egin dute gehien: zer, zelan eta noiz egin. Eta pixkanaka, konfiantza hartzen joan dira. Ikur propioa ere badute, hein handi batean, umeek beraiek erabakitakoa: “Ez dago umeena bezalako imajinaziorik”.
Domeka batean egindako ariketetako batean, orri zuri bat eman zieten nahi zutena margotzeko, eta hiruzpalau umek herensuge bat marraztu zuten. Lekittoko Deabruak herriko mitologiaren maitaleak dira, Mingorri deskubritu zuten haien azken ikuskizunerako, eta orain, umeen taldea Sierpe deitzen da. Sierpe antzina herrian ibiltzen zen herensuge baten kondaira da. “Gure mundu imajinarioagaz bat egiten zuen ideia zen gainera. Zalantzak izan genituen, hasieran nondik tiratu jakiteko, baina egia esan borobil atera da guztia”, aitortu dute. Lekittoko Deabruen diseinatzailea arduratu da umeen ideia “zoro eta polit” horiek egi bihurtzeaz: “Gure garaian bestelako tendentziak zeuden, eta orain beste modu batera egingo genituzke; haiek ere gu izan gaituzte eredu”.
Aurkezpen herrikoia
Astelehenean, 21:00etan Eskolapean elkartuko dira, eta umeen taldearen eraketaren inguruko aurkezpen txiki bat emango dute. Gero, oraindik umeak kaletik aritu ezin direnez, Kontzijopean kalejiran osatuko dute ikuskizuna; bi sarrera dituenez, batetik sartu eta bestetik aterako dira. Umeen lehen aldia denez, nagusiak izango dituzte alboan. Aurkezpena herriko data garrantzitsu batean izatea nahi zuten, “betirako” geratu dadin, eta uste dute San Pedro Txiki eguna horretarako egun “ezin hobea” izan daitekeela.
“Erantzun bikaina izan dugu beti, eta horregatik, hasieratik publiko egiteko ikara puntu bat geneukan“
Etorkizunerako lanketa ere egin dute, hau da, tamaina desberdinetako jantziak egin dituzte, umeak urtetik urtera hazten doazelako eta etorriko direnentzat ere balio beharko dutelako: “Jakin badakigu umeek bestelako gauza asko dituztela gaur egun. Ondorioz, ez da talde finkoa izango, eta nagusietan gertatzen den bezala, batzuetan batzuek parte hartu ahalko dute eta beste batzuetan beste batzuek. Ondorioz, denok erabiltzeko moduko arropak hartu nahi izan ditugu”.
Azken batean, normala da erreleboan pentsatzen hastea: “Egia esan, oso lanpetuta aritu gara 10. urteurrenagaz, liburuagaz eta herriz herri ikuskizunak eskaintzen. Orain arte ez dugu tarterik izan proiektu honi behar bezala heltzeko. Lan handia eskatzen du”. Hala ere, behin hasita, argi dute jarraipena eman nahi diotela. Jakin badakite astelehenekoaren ostean, asko eta asko izango direla galdezka joango zaizkienak, eta oraindik zelan ez dakiten arren, bideratzen joango direla esan dute: “Pixkanaka-pixkanaka gure barneko deabrutxoak ez amatatzea da helburua”.
