Roberto Soto: "Leize barrura noiz sartzen garen badakigu, inoiz ez, ordea, noiz aterako garen"
Urriaren 11n espeleologia simulazio orokorra egingo dute Mutrikuko Kobeta leizean, eta bertan egongo dira Burumendi Espeleologia Taldeko kideak ere. Taldeko kide den Roberto Sotok segurtasunaren garrantzia azpimarratu du, eta horrez gain, talde kohesioaz eta komunikazioaz jardun da.
Kobeta leizea. Burumendi Espeleologia taldea. Urte batzuk igaro dira herriko abenturazale talde batek Burumendi Espeleologia Taldea sortu zuenetik, eta ordutik, Mutrikuko leize guztiak esploratu dituzte. Hala ere, Roberto Soto Burumendiko kideak argi dauka Olatz bailaran kokatuta dagoen Kobeta leizea dela taldekideen etxea. Urriaren 11n, Euskal Espeleologia Elkargoak taldeak antolatutako simulazio orokorra egingo dute bertan.
Urriaren 11n Euskal Espeleologoen Elkargoak antolatuta, espeleologia simulazio orokorra egongo da Mutrikuko Kobeta leizean. Zergatik Mutrikun?
Euskal Espeleologoen Elkargoak Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailarekin hitzarmena sinatu zuen, urtero bi erreskate egiteko. Bat, orokorra, eta bestea, bilaketa deitzen zaiona. Simulazio orokorrak zailtasun handiagoak ditu, bestea zauritua aurkitzean datza eta. Aurten, beraz, simulazio orokorra Mutrikun egingo da, Euskal Espeleologoen Elkargoak horrela aukeratuta; izan ere, antolatzen dituzten formakuntza, bilera eta ikastaro guztietara joaten gara, eta harreman estua daukagu bertako kideekin.
Zeintzuk dira Kobeta leizearen ezaugarriak? Teknikoki zailtasunak izan ditzake simulazioak?
Orokorrean, Kobetak ez dauka zailtasun handirik, 110-140 metro inguruko sakonera daukalako. Hala ere, sarrera estua dauka, eta behin sartuta, Gigantes deituriko 40 metroko bertikalarekin egiten duzu topo. Bertikala jaitsi eta meandro batean sartzen zara, eta hortik errekara. Behin horra helduta, bidea errazagoa da. Zauritua egongo den tokiak baditu zailtasun batzuk, eta sorosleak entrenatzeko helburuarekin, bi zauritu egongo dira urriaren 11ko simulazioan. 5 kilometro inguruko leizea da, eta zaurituak 2 kilometrora edo egongo dira gutxi gorabehera.
Goizean, larrialdietako deia jaso ondoren hasiko da simulazioa. Momentuan bertan koordinatzen al da guztia?
Goizean abisua helduko zaigu mugikorrera, leize baten zerbait gertatu dela esanez. Behin abisua jasota, dena martxan jarriko da. Sorosleak, boluntarioak, suhiltzaileak eta Ertzaintza ere etorriko dira; 80 pertsona inguru batuko gara. Mutrikuko kiroldegian elkartuko gara, eta bertan koordinatzaile bat egongo da, bertaratzen garen guztiok taldeka banatzen. Hala ere, berak aurretiaz guztion profilak izango ditu, eta bakoitzaren gaitasunaren arabera banatuko gaitu taldeetan. Talde bakoitzak ere koordinatzaile bana edukiko du. Lehenengo medikuak sartuko dira, espeleologoak direnak, eta ondoren, talde bat zauritua ateratzera sartuko da, beste talde batek instalazioa prestatzen duen bitartean. Beraz, koordinatzaileak kalkulatuko du gutxi gorabehera zaurituaren bila doan taldeak zenbat denbora beharko duen, eta horren arabera, beste taldeak martxan jarriko dira.
Tentsioz betetako momentua izan daiteke, beraz.
Bai, tentsio handiko momentuak izaten dira. Buru hotza eta arina behar da. Pentsatu behar dugu zauritu bat dagoela leize barruan, eta ahalik eta azkarren eta modu hoberenean atera behar dugula. Gainera, leize barrura noiz sartzen garen badakigu, inoiz ez, ordea, noiz aterako garen. Hala ere, horren gaineko kontrol zehatza eramaten du koordinatzaileak: nor sartzen den leizera, ze ordutan eta noiz atera den.
Komunikazioa beharrezkoa izango da horrelako egoeretan, ezta?
Jakina. Base moduko batzuk instalatzen dira. Kiroldegikoa izango da garrantzitsuena, eta leizetik bertarako komunikazioa oso garrantzitsua izango da. Gero, leize kanpoan ere beste bat egongo da. Beraz, komunikazioa ez da soilik leize barrukoa izango, informazioa base guztietara heldu beharko da. Horretarako, gailu bereziak erabiltzen dira. Hortaz, komunikazioa oso garrantzitsua da, bai zaurituaren informazioa emateko, bai talde bakoitzak instalazioa egin duela baieztatzeko.
Nolako garrantzia izan dezake Mutrikun horrelako simulazio bat egiteak?
Guretzat oso garrantzitsua da horrelako simulazio bat Mutrikun egitea, ze, behin simulazioa eginda, horretarako eginiko instalazioa bertan gelditzen da. Beraz, egunen batean zerbait gertatuz gero, erreskate bat egiteko erraztasunak izango ditugu. Gainera, taldeko kideok beti gabiltza Kobeta barruan, eta edozer gertatuta ere, instalazioa hor edukitzeak segurtasun handia ematen du. Horrez gain, aipatu beharra daukat talde-lana oso garrantzitsua dela horrelako egoeretan, baita konfiantza ere. Guk, talde bezala, kohesio handia daukagu.
Talde-lana aipatu duzu. Horrelako egoeretan, beharrezkoa izango da taldearen zaintza eta babesa.
Bai, zalantzarik gabe. Denon artean osatzen dugu Burumendi Espeleologia Taldea, baina bakoitzak lan ezberdinak ditu. 18 urtetik hasi eta 70 urte ingurura arteko hogei lagun inguruk osatzen dugu taldea. Abenturazaleak gara, eta esploratzea da gure helburua. Batzuk gehiago ibiliko dira argazkigintzan, beste batzuk instalazioak jartzen, besteak bioespeleologian xomorroak batzen, eta gainerakoak topografiak berritzen edo kronikak idazten. Bakoitzak bere zeregina dauka, baina denon artean talde bat osatzen dugu, eta horrela aritzen gara elkarlanean, elkarrekiko konfiantzarekin.
Arriskua edonon dagoela jakinda ere, are arrisku handiagoak ditu espeleologiak. Segurtasuna oinarrizko elementua da taldearentzat?
Bai, bada. Taldean sartzen diren guztiek egiten dituzte ikastaroak, segurtasuna bermatzeko. Federatuta gaude, asegurua daukagu eta bertikalera joan aurretik, entrenatu egiten gara. Gainera, leizera sartzen garen bakoitzean, abisua ematen dugu, taldeko kideek jakin dezaten hor barruan gabiltzala. Hala ere, arriskuak arrisku, espeleologia oso polita da. Guretzat ez da denbora-pasa bat. Guretzat zientzia da. Lan zientifiko bat dauka atzean, esplorazio lan bat.
Herritarrei bidali nahi diozuen mezurik?
Eskerrak ematea tokatzen zaigula uste dut. Eskerrak eman behar dizkiogu Olatz bailarako Iturritza baserriko lur jabeari, gau eta egun bertan egoten garelako, Kobetan, eta beti beso zabalik hartu izan gaituelako. Auzoko bizilagunei ere eskerrak eman nahi dizkiegu; izan ere, simulazioa egongo dela komunikatu genienean, ondo hartu zuten. Udalari ere eskerrak eman nahi dizkiogu, utzitako azpiegituragatik, eta nola ez, baita Burumendi Mendizale Elkarteari ere, emandako laguntza guztiagatik.
