Lekeitio aitzindari bihurtu da elikagaiak alferrik galtzearen aurkako borrokan
Azkue Natura Ikastolaren ekimenez, Lekeitio BHIk eta udalak Rexcatering proiektu berritzailea jarri dute martxan. Makina Limoneroan dago kokatuta eta debaldekoa da.
Ikastetxeetako jantokietan sukaldatutako, baina kontsumitu gabeko elikagaiak, osasun neurrien baitan berreskuratu, eta herritarren eskura debalde ipini dituzte Lekeition. Azkue Natura Ikastolatik datorren proiektua da eta helburu dute “janari soberakinenetatik sortutako zaborra saihestea da, eta elikagaiak alferrik ez galtzea”.
Horrez gain, Eskolapeko Limoneroan kokatutako vending makinaren bitartez, herritar guztien eskura jarri dute, debalde: “Nahi duenak nahi duena har dezan”. Honen bidez, gainera, beharrizana daukanak ere “duintasun osoz janaria eskuratzea” errazten duela diote.
Momentuz, Azkue Natura Ikastolak eta Lekeitio BHIk eramango dute ekimena aurrera, Zero Zabor Fundazioaren laguntzaz. Hala ere, aurreratu dute etorkizunean, herri mailara zabaltzea dela erronka, “janari soberakinak izan ditzaketen establezimendu guztiek parte hartzeko eta Zero Zabor eredurantz urrats handiagoak emateko”.
Proiektua Azkue Natura Ikastolako ikasleek ipini zuten martxan, ikasgelan egindako proiektu baten harira. Proiektua herriratu ostean, orain protagonista nagusiak ikastetxeetako ikasleak eta jantokietako langileak dira. “Jantokikoek beharrezko informazio teknikoa jaso ondoren, janari soberakinak ontzi biodegradagarrietan jartzeaz, beroaren bitartez zigilatzeaz eta ondoren osasun neurri guztiak bermatzeko tenperaturan jartzeaz arduratzen dira”, azaldu dute.
Ikasleek ere “aktiboki” parte hartzen dute ontzien etiketatzean eta garraioan, hozkailu portatilen bitartez Limoneroko makinara eramanez. Gainera, proiektua “ingurumen pedagogiarako eta gizarte eraldaketarako tresna bat” dela diote, “Garapen Iraunkorreko Helburuetara eta baliabideen ustiapen egokira hurreratzen baititu belaunaldi berriak”.
Elikagaiak alferrik galtzea “arazo etikoa, ekonomikoa eta ingurumenekoa” da
Proiektu honen bidez, eskualde mailan aitzindari bihurtu da Lekeitio elikagaiak alferrik galtzearen aurkako borrokan. Dagoeneko martxan dago Bizkai, Araba eta Gipuzkoako, Kataluniako eta Andorrako 45 ikastetxe eta adinekoen egoitzatan. Lekeition proiektu pilotu gisa aurkeztu dute, daukan eragina ebaluatzeko eta etorkizunean hedapena emateko bidea zabaltzeko.
Elikagaiak alferrik galtzea “arazo etikoa, ekonomikoa eta ingurumenekoa” da: urtero munduan ekoitzitako elikagaien heren bat alferrik galtzen da, hau da, 1.600 milioi tona. Rexcatering bezalako ekimenekin, Lekeitioko Udalak “elikadura iraunkorragaz, ingurumen hezkuntzagaz eta ekonomia zirkularragaz duen konpromisoa” erakusten du, “keinu txikiek onura esanguratsuak dakartzatela erakutsi nahi baita”.
Unean bertan elikagaiak erregistratu eta jarraipen zehatza egiteko aplikazio digitala Rexcatering proiektuko beste elementu berritzaile bat da. Sistemak honako datu zehatzak dituzten txosten automatikoak sortzen ditu. Betetik, berreskuratutako, banatutako eta kontsumitutako anoa kopurua. Bestetik, saihestutako ingurumen-inpaktua, CO2aren, uraren eta hondakin organikoen aurrezpena.
