Lekeitioko 2026ko aurrekontua aurtengoa baino %11 handiagoa da
EH Bilduk alde bozkatu du eta EAJk aurka. 2026rako herritarrek eskatutako hamar proiektu “ilusionagarri” aurkeztu dituzte.
Lekeitioko udal langileen 700. urteurreneko zorion argazkiaLekeitioko Udala Lekeitiok baditu aurrekontuak 2026rako. Azken Osoko Bilkuran onartu zituzten, udal gobernuko EH Bilduren aldeko botoekin eta EAJren aurkako iritziagaz. Horrenbestez, Lekeitioko Udalak 12.426.743 euroko aurrekontua izan du guztira, hau da, iazkoa baino %11 handiagoa. “Urte berriagaz batera proiektuekin martxan hasteko gogoz gaude”, adierazi dute.
Esku artean “proiektu ilusionagarriak” dituzte eta nabarmendu dute herritarren aldeko “eskaera handikoak” direla eta eta EAJren zein EH Bilduren programetan agertu izan direnak. Horrela, azaroko Herri Gogoetan adostutako norabideagaz bat egiten duten proiektuak garatu nahi dituzte: “Herri jasangarria, nortasunez betea, zaintzen duena herria eta gobernantza kooperatiboa” ardatz dutenak.
Udaletik uste dute aurrekontuetarako herritarren iritziak jasotzea “guztiz inportantea” dela eta eskertuta agertu dira alde horretatik. “Ekarpen asko jaso dira, baina batez be, ondo landutakoak. Herriarenganako ardura duten herritarrak daude Lekeition eta hori behar-beharrezkoa da herria beti hobetzen joateko. Ahalegindu gara ekarpen guztiei erantzuna ematen; baten bat bidean geratu bada, hemendik eskerrak eman nahi dizkiogu eta jakin dezala bere ekarpena kontutan izango dugula”.
Diotenez, ekarpenak irakurritu nabaritu dute “sintonia handia” dagoela herritarren iritzien eta udalaren ikuspegiaren artean, kezkak ere partekatzen dituztela eta guzti. Hala ere, argitu nahi izan dute lekeitiarrek egindako ekarpen batzuk ez dituztela aurrekontuetan ikusiko, baina martxan jarriko dituztela pixkanaka. Adibide modura, txakur kaka eta kalean dabiltzan katuen gaiak ekarri dituzte gogora: “Gaiak asko kezkatzen gaitu gu ere, eta badaukagu asmoa parte hartze prozesu bat egiteko herritarrekin batera erabakitzeko zer egin. Horrez gain, Kirol instalakuntzetan hobekuntzak egitea ere aurreikusten dugu adibidez”.
Hamar proiektu
Hain zuzen ere, Lekeitioko Udaletik hamar proiektu “ilusionagarri” dituzte esku artean. Nabarmenetako bat Musikaia Musika Eskolaren publikotzea da, eskaria urteetan izan dute mahai gainean. “Gainera, pasa den urteko aurrekontuetan ia 400 eskari jaso genituen horri buruz. Bagabiltza horretan, nahiz eta horrelako gestioek bere denbora eskatzen duten. Publikotze prozesuak hilabete batzuk behar ditu oraindik, baina aurrerapausuak ematen ari dira, norabide onean”. Era berean, herriko musika banda berriro ere martxan jartzeko lanean daudela aurreratu dute. Apirilaren amaieran eten zuen Lekitto Musika Bandak bere jarduna 20 urteren ostean. Lanean daudela ziurtatu dute eta emaitzak hilabete batzuk barru ikusiko direla.
Lekeitioko Udalarentzat proiekturik “nabarmenena” Zumatzeta, Buenaventura Zapirain eta Otxo Urkizakoa da, udal gobernuan sartu zirenetik mahai gainean egon dela nabarmendu dute. “Pozik gaude urteetan herritarrek Zumatzeta, Buenaventura Zapirain eta Otxoa Urkiza zonalderako eskatutako berriztatze proiektua egin ahal izango dugulako aurten. Diru askoko inbertsioa da, 700.000 eurokoa”.
Horrez gain, barrua begira ere jarri dira udalean, izan ere, udala egonkortze prozesu betean dabil. Lehen langile laboralak ziren batzuk, orain funtzionarioak dira, eta horrek partiden konfigurazioa aldatu egin du. Bestalde, lehen zerbitzuetan zeuden teknikari batzuk ere, orain udal langilegoan sartu dira edo 2026an sartzea aurreikusi dute. Hala nola, lan postua sortu dira euskera teknikaria, parekidetasunekoa eta hezkuntza eta aisialdikoa, aita modernizazio teknikari bat ere. Lehenengo aldiz, parekidetasun teknikariaren lan postua sortu dute, “herri feministarako pauso bat gehiago” dela esan dute. 2026an AOT bat egitea dute aurreikusita, funtzionario bidez hornitzeko. Gainera, urtero egiten duten bezala, lantaldean, kiroldegian, etxez-etxekoetan eta udaltzaingoan ordezkoak jarri nahi dituzte.
Aurten kiroldegian inbertsioak egin dituzte eta hurrengo urtean gehiago egingo dituzte. Gimnasioko makinak “oso zaharrak” zeuden eta orain dela aste gutxi batzuk berriak ipini zituzten. Igerilekuan ere “inoiz baino inbertsio handiagoak” egin dituzte aurten: Igerilekuko estaldura berria ipini da, uraren kalitatea hobetzeko hobekuntzak egin dira ur-sisteman, mugikortasun urriko pertsonentzat uretaratzeko desarleku berria ipini da… Horrelako lanak aurrera eraman izanak asko eskertu izan dietela nabarmendu dute eta horregatik “pozik” agertu izan dira.
“Enpresa batekin ere lanean gabiltza egoera ondo aztertuta Maderasen zer egin daitekeen proposamenak lantzeko, beti kontutan izanda herritarrek parte hartze haretan esandakoa”
Kiroldegiko teilatuetan, euria egiten duenean ura sartzen da. Urteetan partxe asko ipini direla diote gauzak ondo konpondu beharrean, “eta orain horren ondorioak ikusten ari gara”. Ikusita kiroldegiko estruktura “oso zaharkituta” dagoela, diagnostiko bat egiten dabiltzala eman dute jakitera pixkanaka estruktura nola berritu jakin ahal izateko.
Lekeitiarren eskari nagusienetako bat herrian aterpe bat edukitzea izan da, “eguraldi txarretik babestu eta aisildi hezitzaile batera begira”. Horregatik Fraileetan aisialdirako aterpea egiteko proiektua diseinatuko dute. Orain arte, euria edo hotza egin izan duenean, frontoia edota merkatu plaza zabaldu dituzte aterpe moduan.
Zelan ez, Maderas de Lekeitio lurzorua ere aipatzen dituzte 2026ko aurrekontuetan. Parte hartze prozesua osatu zuten herrian duela zenbait urte eta gaur egungo udal gobernuak egintea hartu zuenean jaso zituen parte hartze prozesu horren emaitzak. “Gerora, eremu zabal horretan ze aukera eta oztopo legal dauden aztertzen ibili gara; ez da batere lan erreza. Eta enpresa batekin ere lanean gabiltza egoera ondo aztertuta Maderasen zer egin daitekeen proposamenak lantzeko, beti kontutan izanda herritarrek parte hartze haretan esandakoa. Azken hilabeteetan ez dugu gaia kalera atera, barne lanetan, diagnostikoetan ibili garelako”. Baina esan duetenz laster aurkeztuko dute hilabete eta urteotan emandako aurrerapausuak. Aurten Maderas de Lekeition dagoen zemento piloa kentzen hasiko direla aurreratu dute. “Dirutza handiak behar dira Maderasen zerbait egiteko, eta urtez urte pixkanaka, Udal finantzen eta dirulaguntzen araberako pausuak ematen joatea da asmoa”.
Urriaren amaieran, Leixuri Arrizabalaga Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura, Euskara eta Kirol diputatuak Kobazulo Experience interpretazio zentroa bertan jartzea proposatu zuen. Lekeitioko Udalaren erantzunaren zain zegoela adierazi zuen diputatuak, baina udal gobernutik ez dute oraindik erantzun zuzenik eman.
Lekeitio karbonoan neutro bihurtzeko norabidean, udal eraikinetan eguzki plakak jartzea aurreikusten dute, besteak beste, futbol zelaian, Jubilatuen Etxean, Kultur Etxean eta Trinketen; aerotermia sistema ere ipintzen aritu dira Trinketeko aterpetxean. Aurrera begira beste hainbat pausu ere zehaztuta dituzte.
Isuntza hondartzako Mendietako eraikina udarako martxan egotea nahi dute. Aurten aurrekontuetan sartuta dago barruan altzari eta ekipazioan hornidura egiteko 100.000 euroko inbertsioa. Eraikinean hiru zerbitzu egongo dira: sorospen postua, taberna eta komunak. Era berean, Herri Eskolako patio inlusiboaren hirugarren eta azken fasea amaituko dute 2026ko udan. Eluntzetatik kamioien aparkalekura oinezkoentzako bidea egingo dute, 240.000 eurokoa inbertsioagaz.
2026ko aurrekontuak aurkeztu bakarrik ez, aurtengoaren inguruko gogoeta laburra egin nahi izan dute Lekeitioko Udaletik. Nabarmendu dute balorazioa “oso positiboa” izan dela, 2025eko aurrekontuetarako erabaki ziren proiektu gehienek egin dituztelako. Eta oraindik egin barik dauden beste proiektu ia denak “lotuta” daudela diote eta 2026an jarri nahi dituztela martxan. Adibidez, Alde Zaharra arautzeko plan berria. Gainera, udal langileen lana goraipatu nahi izan dute.
