Normaltasun berria
Amaitu da HITZAn beste urte bat. Egutegi arruntean ez bezala, HITZAren egutegia irailetik uztailerakoa da, hamaika hilabeteko urtea da, hamaika gauza kontatzeko urtea. HITZurteko azken idatzi hau eta gero oporrak hartzen ditugu irailera arte.
Zuetariko asko ere oporretan egongo zarete edo oporrak hartzear, bidean ERTE batek jo eta bide bazterrean utzi ez bazaitu. Edota enpresa batzuetan «aldi baterako» langileekin egindako garbiketak –kaleratzeak– harrapatu ez bazaitu.
Horiek denak irailean zer gertatuko den zai: Lanik izango dut? Klaseak hasiko dira? Jantokiak egongo dira ikastetxeetan? Nire negozio txikia itxi beharko dut? Lanerako ezik konfinatuta egongo gara? Maite ditudanak besarkatu ahal izango ditut?
Normaltasun berria deritzote. Eta zer da normaltasun berria? Uste dut norbaitek asmatu eta modan jarri den hitz potolo bat besterik ez dela. Barkatu, bi hitz. Normaltasun. Berria.
Normaltasunean bizi gara, gero. Zoritxarrez normala, ohikoa, egin zaigu gauzak zertxobait okertzen direnean langileak kalera botatzea. Hitz gogorra ematen du, baina benetan hori da, kalera botatzea, behintzat berriz haren premia izan arte. Ez da Marxen aditu bat izan behar lan munduak nola funtzionatzen duen jakiteko. Etekina atera diezazukedan artean baliogarria, edo erabilgarria zara niretzat. Hainbeste etekin atera ezin dudanen, kalera.
Naturari dagokionez ere, tira, normaltasun berrian ekonomiaren egoera premia larrian dago eta ezin dugu ekologia, natura eta abarrak ekonomiaren premien gainetik jarri. Hau da, normaltasun zaharrean gertatzen zen bera. Hitzetan bai, ekonomia berdea, iraunkorra… Eta ez dabiltza oker hitzokin. Ekonomia berdea da, bai, 100 euroko biletearen berdea eta iraunkorra, joder iraunkorra dela, lehen eta orain aberatsak aberats diraute eta pobreek pobre.
Duela urteak, Berlingo harresia eta Sobietar Batasuna erori eta gero, «historia amaitu da» esan zuen hitz-potologo batek. Duela ez hainbeste urteko mundu mailako (mundu aberats jakina) krisi ekonomikoa gertatu zenean ekonomia «birpentsatu eta birformulatu» bota zuen beste batek.
Orain, normaltasun berria da hitz potoloa. Zaharrak berri eta berriak zahar, uda ahalik eta ondoen pasatzen saiatzen duzuen artean, duela sei hilabete beraien seme-alaba, bikote, guraso… besarkatu ezin izan dituzten horietaz ere gogoratu!